بررسی مولفه ها و ساختارهای شناختی تاب آوری روانی(2)

                                                                                                  

فکر کنید که چقدر به نفع دیگران خواهد بود اگر شما تنش کمتری داشته باشید، کمتر نگران و یا تحریک پذیر باشید و در مقابل آرامش و رضایت بیشتر داشته و پر از مهر و محبت باشید.

مقالات و پژوهش های تخصصی در علم روانشناسی بر روی موضوع تاب آوری روانی انجام شده است و کتابهایی نیز در این راستا و روش های بهبود و توسعه ی آن نگاشته شده است. به راستی افرادی که تاب آوری روانی بالایی دارند از چه ویژگی ها و شاخص های روانی و رفتاری برخوردارند و آیا افراد می توانید با آموختن و یادگیری این مهارت ها، تاب آوری روانی خود را توسعه دهند و چطور این فرآیند رخ خواهد داد؟ در چند مقاله قبل تر به این اشاره شد که تاب آوری روانی شامل همدلی و... است اکنون به ادامه و شرح این چگونگی خواهم پرداخت.

شماره ی دوم

خودتان باشید

هنگامی که با دیگران با احترام و مهربانی رفتار می کنیم معمولاً بهترین خصلت های آنها بروز می کند. زمانی که بتوانیم با خود نیز اینگونه برخورد کنیم، تقریباً همین اتفاق برای خودمان می افتد. با این حال بسیاری از ما دوستان بهتری برای دیگران هستیم تا برای خود. ما به درد آنها اهمیت می دهیم، ویژگی های مثبت آنها را می بینیم و با آنها رفتاری عادلانه و مهربانانه داریم. اما شما چگونه دوستی برای خود هستید؟ بسیاری از افراد در مورد خودشان بسیار سخت گیرند، با سرزنش، وسواس، دودلی و بی اعتمادی به خود، همه چیز را بیشتر خراب می کنند تا بسازند. تصور کنید به همان صورتی که با دوستی رفتار می کنید با خودتان رفتار کنید. شما امیدوارکننده، با محبت و دلسوز خواهید بود و به این ترتیب به خود کمک خواهید کرد تا التیام یابید و رشد کنید، آن روز چگونه خواهد بود. زمانی که قدردان نیات خیر و خوش قلبی خود باشید و کمتر خود را سرزنش کنید، چه حسی خواهید داشت.

چرا خوب است که با خود خوب باشیم؟

دانستن دلایل اینکه چرا خوب و مهم است که از خود حمایت کنید، کمک کننده ی موثری است. زیرا در غیر این صورت، این نوع باورها می توانند اوضاع را تحت اختیار خود در آورند: « واقعاً خودخواهی است که به چیزی که خودت میخواهی فکر کنی.»، « تو لیاقت عشق را نداری»، « ذات تو بد است»،« اگر به رویاهای بزرگ تری فکر کنی شکست میخوری».

اولاً یک اصل کلی وجود دارد که براساس آن باید با افراد با نزاکت و همدلی رفتار کنیم. در واقع، «افراد» شامل شخصی که برچسب اسم شما روی او است هم می شود. « قانون طلایی» یک خیابان دوطرفه است: با خود همانطور باشید که با دیگران هستید.

ثانیاً هرچه تاثیر بیشتری روی کسی داشته باشیم، مسئولیت بیشتری داریم تا با او رفتار خوبی داشته باشیم. به عنوان مثال، جراحان، تاثیر زیادی روی بیماران خود دارند، بنابراین هنگام عمل جراحی، در مراقبت از آنها مسئولیتی بس عظیم دارند. چه کسی بیشتری تاثیر را بر شما می گذارد؟ خودتان. هر دو شما، آنکه در این لحظه است و آنکه در آینده خود خواهید بود: کسی که در یک دقیقه بعد، هفته یا سال بعد خواهید بود. اگر در مورد خودتان مانند کسی که وظیفه مراقبت و مهربانی از او را دارید، فکر کنید، چه چیزی در نحوه صحبت کردن با خودتان عوض خواهد شد؟ و روزتان چگونه خواهد گذشت؟

ثالثاً خوب بودن با خودتان به نفع دیگران هم هست. هنگامی که افراد سلامت روان خود را بالا ببرند، معمولاً در روابط شان صبورتر، همیارتر و دلسوزتر خواهند بود. فکر کنید که چقدر به نفع دیگران خواهد بود اگر شما تنش کمتری داشته باشید، کمتر نگران و یا تحریک پذیر باشید و در مقابل آرامش و رضایت بیشتر داشته و پر از مهر و محبت باشید.

می توانید قدم های عملی بردارید تا به خود کمک کنید و به این باور برسید که واقعاً خوب است با خودتان رفتاری توأم با احترام و همدلی داشته باشید.

می توانید از این جملات به عنوان تلقین های روزانه استفاده کنید و آنها را جایی بچسبانید و هر روز آن را با خود تکرار کنید: « من از خودم حمایت می کنم.»، « من به خاطر خودم مقاومت می کنم» و یا « من هم اهمیت دارم». آن ها را برای خود بلند بخوانید و نیز جایی بگذارید که هر روز ببینید.

تاب آوری روانی چیست و کدام ویژگی های روانی به بالا بردن آن کمک می کند؟

                                                                          

یک نظریه ی بنیادین در روان شناسی و پزشکی وجود دارد که معتقد است مسیر زندگی شما تنها بر پایه ی این سه آرمان پیش خواهد رفت: اینکه چگونه چالش های خود را مدیریت می کنید، چگونه از نقاط آسیب پذیر خود حراست می کنید و چگونه منابع موجود خود را تقویت می کنید. جایگاه استقرار این اهداف، دنیای شما، بدن شما و ذهن شماست. هرگاه این آرمان ها را با این جایگاه درآمیزید، نُه روش برای بهینه سازی زندگی شما به وجود خواهد آمد.

همه ی این اهداف دارای اهمیت اند اما تقویت منابع موجود در ذهن، قدرتی منحصر به فرد دارد. این مورد بزرگ ترین فرصت را فراهم می آورد، چرا که شما معمولاً بر ذهن خود نفوذ بیشتری نسبت به بدن و یا دنیای خود دارید؛ و نیز بزرگ ترین تاثیر را خواهد داشت چرا که ذهن شما همیشه و در هر جا همراه شماست. شما نمی توانید همیشه روی دنیا، افراد دیگر و حتی بدن خود حساب کنید، اما می توانید روی نقاط قوت درونی خود که به سیستم عصبی شما متصل است حساب کنید و این کتاب از تقویت آنها سخن می گوید. منابع ذهنی ای همچون اراده، عزت نفس و مهربانی، مواردی هستند که ما را تاب آور، بار می آورند. یعنی در سازگاری با ناملایمات و مقابله با چالش های به وجود آمده در موقعیت های پیش رو، به ما قدرت می بخشند.

گرچه تاب آوری، در بازستاندن چیزهایی که از دست داده ایم و آسیب های روانی، به ما کمک می کند اما در حقیقت چیزی بیش از آن است. تاب آوری حقیقی، پرورش دهنده ی سلامت روان و حسی اصولی از شادی، عشق و آرامش است. آنچه قابل ملاحظه است این است که شما با نهادینه کردن تجربیات سلامت روان، قدرتی درونی به وجود می آورید که به نوبه خود تاب آوری را افزایش می دهد. سلامت روان و تاب آوری، در مسیری پرپیچ و خم یکدیگر را بالا می کشند و ترقی می دهند.

راه حل این است که بفهمیم چگونه تجربیات گذرا را به اندوخته های درونی پایدار شده در ذهنمان، تبدیل کنیم. نام این کار نوروپلاستیسیتی مثبت است و من به شما نشان خواهم داد که چگونه از آن برای تقویت تاب آوری سلامت روان استفاده کنید.

گام نهادن در مسیر

این سخن تکراری است اما همچنان مصداق دارد: زندگی یک سفر است. برای طی کردن این جاده ی طولانی، ما به تجهیزات و ابزار احتیاج داریم. ما نحوه ی تقویت و استفاده از این نیروهای درونی را تا جایی که نیازهای شخصی شما را برآورده سازد، بررسی خواهیم کرد. سپس شما آنقدر راه حل خواهید داشت که حتی به دیگران هم برای برطرف کردن نیازهایشان عرضه خواهید کرد.

همه ی ما نیازهایی داریم که اگر تأمین نشوند، طبیعی است که احساس تنش، نگرانی، تشویش و درد داشته باشیم و اختلال سلامت را تجربه کنیم. هرچه تاب آوری شما افزایش یابد، توانایی شما در برخورد با خواسته هایتان در چالش های زندگی بیشتر می شود و حاصل آن بهبود سلامت روان خواهد بود.

همدلی:

مسیر سلامت روان، از همدلی آغاز می شود همدلی با خود یک اصل است چرا که اگر برای شما مهم نباشد که چه احساسی دارید و چه کاری می خواهید برای بهبود آن حس انجام بدهید، تلاش برای خوشحال تر و تاب آورتر شدن، سخت خواهد شد. همدلی شامل دو نوع نرم افزاری و سخت افزاری است. به عنوان نمونه مطالعات نشان می دهد زمانی که افراد احساس همدلی می کنند مناطق برنامه ریز خودکار مغز برای انجام یک حرکت آماده می شوند. همدلی یک منبع روان شناختی یا یک نیروی درونی است.

ادامه دارد....